آزمون شخصیتی SCL90

یکی از پر استفاده ترین ابزار های تشخیص روان پزشکی  در ایالات متحده آزمون SCL90  است این آزمون شامل 90 سئوال برای ارزشیابی علائم روانی است و به وسیله پاسخگو گزارش می شود و اولین بار برای نشان دادن جنبه های روان شناختی بیماران جسمی و روانی طرح ریزی گردید . با استفاده از این آزمون می توان افراد سالم را از افراد بیمار تشخیص داد .

این آزمون توسط دارگوئیس و همکارانش در سال 1973 معرفی شد و بر اساس تجربیات بالینی و تجزیه و تحلیل های روان سنجی از آن، مورد تجدید نظر قرار گرفته و فرم نهایی آن در سال 1976 تهیه گردید در ایران میرزایی 1359 مطالعه ای برای هنجار یابی آن انجام داده است .

هریک از  سئوالات آزمون از یک طیف 5 درجه ای میزان ناراحتی که از نمره صفر – هیچ – تا چهار – به شدت  می باشد تشکیل شده است سوالات آزمون 9 بعد مختلف را در بر می گیرد .

1. شکایات جسمانی                                            SOM                                       Somatization
2. وسواس و اجبار                               O_C                                        Obsessive –Compulsive
3. حساسیت در روابط متقابل             INT                                         Interpersonal  Sensitiviti
4. افسردگی                                                          DEP                                         Depression
5. اضطراب                                                                  ANX                                         Anxiety
6. پرخاشگری                                                                HOS                                         Hisility
7. ترس مرضی                                                PHOB                                        Phobic.Anxiety
8. افکار پارانوئیدی                                                     PAR                                           Paranoid
9. روان پریشی                                                      PYS                                           Psychotism

 

در زیر فهرستی از مشکلات و مسائلی که افراد گاهی از وجود آن ها در خود ، شکایت می کنند؛ آورده شده است . آن ها را به دقت خوانده ؛ تصمیم بگیرید این مساله یا مشکل در طی هفته گذشته تا امروز چقدر باعث ناراحتی شما شده است . آن گاه با ضربدر پاسخ خود را با توجه به گزینه ها انتخاب کنید .

گزینه ها : 1= هیچ    2= کم    3=متوسط    4=زیاد     5= بینهایت

1- سردرد
2- احساس عصبانیت و لرزش درونی بدن
3- افکار نامطلوب ، ناخواسته و مزاحمی که ذهن را رها نکنند .
4- احساس ضعف و سرگیجه
5- کاهش میل و علاقه جنسی
6- احساس رنجش و ایراد گیری از دیگران
7- اعتقاد به این که شخص دیگری قادر به کنترل افکار شماست.
8- احساس این که سایرین مسؤول بیشتر ناراحتی ها و گرفتاری های شما هستند .
9- اشکال در به یاد آوری مطالب
10- احساس ناراحتی و نگرانی از بی دقتی و بی توجهی در کارها
11- احساس طود رنجی و خشمگین شدن
12- احساس درد در ناحیه قفسه سینه
13- احساس ترس از فضاهای باز و یا خیابان ها
14- احساس کاهش انرژی و کندی در کارها
15- فکر خاتمه دادن به زندگی
16- شنیدن صداهایی که دیگران قادر به شنیدنآن ها نیستند .
17- لرزش در در اندام بدن
18- احساس این که به بیشتر مردم نمی توان اعتماد کرد .
19- بی اشتهایی
20- زود به گریه افتادن
21- احساس خجالت یا راحت نبودن در مقابل جنس مخالف
22- احساس به دام افتادن یا گیر افتادن
23- ترس ناگهانی و بدون دلیل
24- عصبانیت ناگهانی به حدی که کنترل خود را از دست دهید .
25- احساس ترس از بیرون رفتن از خانه
26- خود را برای هر چیزی سرزنش کردن
27- کمر درد
28- احساس گره افتادن در کارها
29- احساس غمگینی
30- احساس تنهایی
31- نگرانی بیش از حد درباره هر چیزی
32- احساس بی علاقگی نسبت به هر چیزی
33- احساس ترس زیاد داشتن
34- حساسیت و زود رنجی
35- اعتقاد به این که دیگران از افکار خصوصی شما آگاه هستند (بدون آن که به آن ها چیزی بگویید ).
36- احساس این که دیگران شما را درک نکرده یا با شما همدردی نمی کنند .
37- احساس این که دیگران به شما علاقمند نبوده و دوستتان ندارند .
38- اجبار به خیلی آهسته انجام دادن کارها به منظور اطمینان از درست بودن آن ها
39- تپش قلب
40- داشتن حالت تهوع و دل بهم خوردگی
41- احساس خود کم بینی و حقارت نسبت به دیگران
42- احساس درد و گرفتگی در عضلات بدن
43- احساس این که سایرین شما را تحت نظر داشته و درباره شما حرف می زنند
44- اشکال در به خواب رفتن
45- اجبار به چک کردن و بازرسی مکرر در کارها
46- مشکل در تصمیم گیری
47- احساس ترس از مسافرت با اتوبوس یا قطار
48- تنگی نفس
49- احساس گر گرفتگی یا سرد شدن ناگهانی بدن
50- اجتناب از افراد، موقعیت ها ، اشیا ، مکان ها یا اعمال به واسطه ترس از آن ها
51- احساس خالی بودن ذهن از هر فکری
52- احساس کرختی ، بی حسی و سوزن سوزن شدن اندام بدن
53- احساس گرفتگی در گلو
54- احساس نا امیدی نسبت به آینده
55- اشکال در تمرکز حواس
56- احساس ضعف و سستی در قسمتهایی از بدن
57- احساس تنش و داشتن فشار روحی
58- احساس سنگینی در دست وپا
59- فکر زیاد راجع به مرگ و مردن
60- پرخوری
61- احساس ناراحتی وقتی دیگران متوجه شما هستند یا درباره شما حرف می زنند .
62- احساس داشتن افکاری که متعلق به شما نیستند
63- تمایل شدید به کتک زدن و اذیت و آزار دیگران
64- صبح خیلی زود از خواب بیدار شدن
65- احساس اجبار به تکرار کارهایی نظیر لمس کردن ، شمردن و شستن
66- بدخوابی(بیدارشدن های مکرر در هنگام خواب)
67- میل شدید به شکستن یا خرد کردن چیزها
68- داشتن افکار مخصوصی که دیگران این افکار را ندارند
69- زیاد مواظب رفتار خود بودن در هنگام برخورد با دیگران
70- احساس ناراحتی از رفتن به جاهای شلوغ
71- احساس این که انجام هرکاری برایتان سخت و دشوار است
72- داشتن ترس و وحشت و هول ناگهانی
73- راحت نبودن در خوردن و آشامیدن در حضور جمع
74- زیاد درگیر شدن و جرو بحث کردن
75- احساس ناراحتی و تشویش در موقع تنها ماندن
76- تصور این که دیگران ارزش کارهای شما را نمی دانند
77- احساس تنهایی نمودن حتی زمانی که با دیگران هستید
78- احساس بی قراری به حدی که نتوانید یکجا آرام بنشینید
79- احساس بی ارزش بودن
80- داشتن دلهره و دلشوره از وقوع اتفاقی ناگوار
81- داد وفریاد راه انداختن و پرتاب کردن اشیا
82- ترس از غش کردن و بی حال شدن در انظار مردم
83- احساس این که اگر به دیگران رو بدهی از شما سوءاستفاده می کنند
84- داشتن افکار ناراحت کننده در امور جنسی
85- داشتن این عقیده که به خاطر گناهانی که انجام داده اید باید مجازات شوید
86- داشتن تصورات و افکار ترسناک در ذهن
87- داشتن این عقیده که عیب و نقص مهم و جدی در بدن شما وجود دارد
88- احساس عدم صمیمیت با دیگران
89- احساس گناه و تقصیر
90- اعتقاد داشتن به بیماری روحی یا فکری

نمره گذاری و تفسیر آزمون بر اساس 3 شاخص به دست می آید

1-      ضریب کلی – علائم مرضی            GSI

2-     معیار ضریب ناراحتی                 PSDI

3-     جمع علائم مرضی                       PST

به هیچ، امتیاز صفر و به کمی،امتیاز یک و به تا حدی،امتیاز دو و به زیاد امتیاز سه و به خیلی زیاد امتیاز چهار بدهید.

علامت شناسی هر اختلال به صورت جدا:

( همانطور که در تست می بینید  هر اختلال توسط سوالات خاصی در پرسشنامه سنجش می شود).جمع نمره ها یا امتیازهای بدست آمده  از سوالهای مربوط به هر اختلال را بر تعداد سوالهای مربوط به همان اختلال تقسیم کنید.به این ترتیب میانگین نمره مربوط به هر اختلال به دست می آید.اگر میانگین نمره فرد در هر اختلال بیش از 5/2 (دو و نیم) باشد بیانگر وجود اختلال در فرد است.اگر میانگین حاصل 3 یا بیشتر شود مشکل فرد در آن اختلال جدی است.

علامت شناسی کلی یا شاخص کلی علایم مرضی:

همه نمره ها یا امتیازهای بدست آمده از کلیه سوالها با هم جمع کنید و بر تعداد کل سوالها جمع کنید و در 100 ضرب کنید.اگر میانگین بدست آمده بین 90 تا 200 باشد دال بر وجود مشکل قابل توجه در فرد است.اگر میانگین بدست آمده بیش از 200 باشد بیانگر مشکل روانی جدی در فرد است.

آزمون SCL90 در گروههای بسیاری با موفقیت به کار رفته است . علاوه بر بیماران روانی – این آزمون در مورد معتادین به الکل – ناتوانی های جنسی – بیماران سرطانی – مبتلایان به نارسایی قلبی – بیماران با ناراحتی های شدید جسمی و دانشجویانی که راهنمایی و مشاوره لازم دارند و یا به عنوان یک ابزار سرند و تشخیص به کار رفته است